بیانیه هیئت مدیره بلاکچین: حمایت از حقوق کاربران و صرافی‌های ارزهای دیجیتال
انجمن بلاکچین ایران با انتشار بیانیه‌ای رسمی، اقدام اخیر بانک مرکزی در الزامی نمودن تعهدنامه برای کسب‌وکارهای شفاف ارز دیجیتال را مغایر با قوانین کشور معرفی کرد. این انجمن، نماینده بیش از ۲۰۰ کسب‌وکار در اکوسیستم ارز دیجیتال، اعلام کرد که بانک مرکزی بدون رعایت مراحل قانونی، فشار بیشتری بر فعالان این حوزه وارد کرده است.
بیانیه انجمن بلاکچین در دفاع از حقوق کاربران
در این بیانیه که به همه کاربران، فعالان اقتصادی، نهادهای حاکمیتی و رسانه‌ها خطاب شده، ذکر شده که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۴۰۴، فعالان شفاف و قانون‌مدار بازار ارز دیجیتال را تهدید به تعلیق فعالیت نموده و آنها را ملزم به پذیرش نظارت مستقیم کرده است. طبق این بیانیه:
«بانک مرکزی بار دیگر، مسیر را نه در جهت ساماندهی، بلکه در راستای تشدید فشار و حذف تدریجی کسب‌وکارهای مشروع این حوزه پیش برده است.»
«تعهد بدون مجوز، نقض قانون و حریم خصوصی است.» این جمله آغازین این بیانیه است که موضع انجمن را به روشنی اعلام می‌کند.
بانک مرکزی هفته گذشته نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده بود که تمام صاحبان کسب‌وکارهای صرافی و فعالان تبادل ارز دیجیتال کشور تا تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۴ فرصت دارند تا اطلاعات و مدارک لازم را برای اخذ موافقت اصولی ارائه دهند. در این بیانیه تاکید شده بود که هر کسب‌وکاری که از انجام این درخواست خودداری کند، تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
مغایرت با قوانین کشور
انجمن بلاکچین در بیانیه خود تصریح کرده است:
«اقدام بانک مرکزی در اخذ تعهدنامه از ۶۱ کسب‌وکار حوزه تبادل ارز دیجیتال، مخالف مواد قانونی مرتبط و فاقد اعتبار است.»
این انجمن همچنین به تجربه ناموفق فاز اول تعهدنامه‌ها اشاره کرده و می‌گوید که بانک مرکزی بدون صدور مجوز، اقدام به اخذ تعهدنامه از برخی کسب‌وکارها کرده، بدون اینکه به حقوق آنها توجه کند. بیانیه به وضوح اعلام می‌کند که «در ابتدا تعهدنامه‌ای بدون ضمانت اجرایی دریافت شد و سپس تعهدنامه‌ای دیگر با شرایط سخت‌تر تحمیل گردید.»
طبق این بیانیه، اقدامات بانک مرکزی همچنین با بندهای مختلف قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار و اصول قانون اساسی تطابق ندارد.
سوالات صریح از بانک مرکزی
انجمن بلاکچین چند سوال مشخص از بانک مرکزی مطرح کرده است. آنها می‌خواهند بدانند چرا فرآیند قانونی مجوزدهی در درگاه ملی ثبت نشده است و چرا بانک مرکزی از سایر پلتفرم‌های بزرگ فین‌تک اطلاعات مشابهی مطالبه نمی‌کند. همچنین خواستار توضیح در مورد عدم اطلاع‌رسانی عمومی قبل از الزام به امضای تعهدنامه‌ها شده‌اند.
این انجمن، اقدام بانک مرکزی را رفتاری غیرقانونی و سوءاستفاده از ضعف برخی کسب‌وکارها توصیف کرده و بر این باور است که این رویه تهدیدی برای آینده اقتصاد دیجیتال در کشور می‌باشد.
موضع انجمن بلاکچین
انجمن بلاکچین خود را به عنوان یک نهاد مردم‌نهاد مدافع حقوق اعضا و کاربران می‌داند و تاکید می‌کند که همواره از حقوق آنان محافظت خواهد کرد. همچنین، بیانیه از اهمیت شفافیت و خودتنظیم‌گری حمایت می‌کند و اعلام می‌دارد که تمامی کسب‌وکارها می‌توانند از ادامه امضای تعهدنامه‌های غیرقابل قبول امتناع کنند.
درخواست از نهادهای ذی‌صلاح
در این بیانیه از نهادهای مختلف درخواست شده است تا در برابر این رویه غیرقانونی ورود کنند. نهادهایی مانند قوه قضائیه، دادستانی کل، دیوان عدالت و شورای رقابت دعوت به اقدام شده‌اند.
نکات کلیدی بیانیه و دعوت انجمن بلاکچین از کسب‌وکارها
- ادعای غیرقانونی بودن اخذ تعهدنامه از کسب و کارهای ارز دیجیتال توسط بانک مرکزی
- هشدار نسبت به نقض حریم خصوصی کاربران
- تاکید بر لزوم خودتنظیم‌گری به جای نظارت مستقیم
- نکوكاري نسبت به عواقب منفی این رویکرد بر اکوسیستم ارز دیجیتال
انجمن بلاکچین ایران با صدور این بیانیه، صدای اعتراض خود را نسبت به رویکرد بانک مرکزی در تنظیم‌گری ارزهای دیجیتال به گوش همگان رساند. این انجمن هشدار می‌دهد:
«اگر تنظیم‌گری این حوزه با برداشت‌های انحصارگرایانه انجام گیرد، آینده کسب‌وکارهای شفاف و اقتصاد دیجیتال به خطر می‌افتد.»
در پایان، انجمن از تمامی کسب‌وکارها دعوت کرده است اگر با مفاد این بیانیه موافقند، آن را امضا کنند. این اقدام نه تنها اعتراض صنفی، بلکه ثبت تاریخی یک موضع در دفاع از آینده ارزهای دیجیتال در ایران به شمار می‌رود.
