تعرفههای گمرکی متقابل: تأثیر شگرف آنها بر بازار ارزهای دیجیتال چیست؟

در دنیای امروز، جنگهای تجاری و افزایش تنشهای اقتصادی میان ابرقدرتهایی مانند آمریکا و چین، مفهوم تعرفههای متقابل را به محور اصلی گفتگوهای اقتصاد جهانی تبدیل کرده است. در سال ۲۰۲۵، این تعرفهها به حدی بیسابقه افزایش یافتهاند که از مرز ۱۴۵ درصد عبور کردند. این کشمکشهای تجاری نه تنها بر بازارهای مالی تأثیر میگذارد، بلکه موجهای آن به بازار ارزهای دیجیتال نیز سرایت میکند.
با توجه به اینکه قیمت بیت کوین (BTC) اخیراً به حدود ۹۴,۰۰۰ دلار رسیده است، این سؤال مطرح میشود: جنگهای تعرفهای چگونه بر آینده صنعت ارزهای دیجیتال تأثیر میگذارند؟ آیا این صنعت میتواند به عنوان یک پناهگاه امن در بحرانهای اقتصادی مطرح شود یا اینکه خود قربانی این تنشهای جهانی خواهد شد؟
تعرفههای متقابل چیست؟
به نقل از کوین تلگراف (Cointelegraph)، تعرفههای متقابل به معنای پاسخ یک کشور به تعرفهها و مالیاتهای گمرکی وضع شده توسط کشور دیگر است. در واقع، اگر یک کشور بر واردات شما مالیات وضع کند، شما نیز به همین نحو پاسخ میدهید. این استراتژی که به عنوان «مقابله به مثل» شناخته میشود، روشی است برای نشان دادن عدم رضایت از رفتار تجاری دیگر کشورها.
«اگر شما از صادرکنندگان ما ۲۰ درصد میگیرید، ما هم همین کار را با شما میکنیم».
به عنوان مثال، در اوایل سال ۲۰۲۵، دولت آمریکا تحت ریاست دونالد ترامپ به منظور مقابله با اقدامات تجاری غیرمنصفانه، تعرفههای بالایی بر واردات چینی اعمال کرد که از ۱۰ درصد به ۱۴۵ درصد افزایش یافت.
چین نیز به نسبت تحت فشار قرار گرفت و با اجرای تعرفههای متقابل، تعرفه ۳۴ درصدی را بر واردات آمریکایی وضع کرد که بعدها به ۱۲۵ درصد افزایش یافت.
بیشتر بخوانید: تاثیر جنگ تعرفهای آمریکا و چین بر بازارهای مالی.
تعرفههای متقابل چگونه کار میکنند؟
آمریکا به منظور تعیین نرخ تعرفههای خود، از رویکردی بر اساس عدم توازن تجاری استفاده میکند. فرمول محاسبه نرخ تعرفه به شکل زیر است:
نرخ تعرفه (%) = (کسری تجاری آمریکا با کشور / واردات آمریکا از کشور) × ۱۰۰ / ۲
به عنوان مثال:
- واردات آمریکا از چین: ۴۳۸.۹ میلیارد دلار
- صادرات آمریکا به چین: ۱۴۷ میلیارد دلار
- کسری تجاری: ۲۹۱.۹ میلیارد دلار
- نرخ تعرفه: ۶۶.۵٪ ÷ ۲ ≈ ۳۳.۲۵٪
این رویکرد باعث شد تا تعرفه ۳۴ درصدی بر واردات چینی در آوریل ۲۰۲۵ اعمال شود. به طور کلی، چنین افزایشهایی قیمت کالاهای خارجی را به شدت بالا میبرد.
واکنش چین
چین، هنگامی که آمریکا تعرفهها را اعمال کند، معمولاً به بخشهایی که از نظر اقتصادی و سیاسی برای ایالات متحده اهمیت دارند، حمله میکند.
بخشهای هدف:
- کشاورزی: به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۸، چین تعرفه ۲۵ درصدی بر سویای آمریکا وضع کرد که تأثیر زیادی بر کشاورزان ایالتهای کلیدی داشت.
- هوافضا: در سال ۲۰۲۵، چین خرید قطعات هواپیمای بوئینگ را متوقف کرد.
پیامدهای اقتصادی تعرفههای متقابل
تعرفههای متقابل با اثرات عمدهای بر اقتصاد جهانی همراه هستند. این رویدادها، به ویژه در زمینه تجارت جهانی و کشورهای در حال توسعه، دردسرآفرین خواهند بود.
کندی تجارت جهانی
با تشدید مبارزات تجاری، رشد تجارت جهانی به شدت کاهش یافته و به ۰.۲ درصد رسیده است. این امر، تأثیر مستقیمی بر صادرات و واردات دارد و منجر به عدم اطمینان در بازارها میشود.
فشار بر کشورهای در حال توسعه
کشورهای کوچکی مانند کامبوج و لائوس که به صادرات وابسته هستند، به شدت تحت تأثیر قرار میگیرند. این بدان معناست که شرکای تجاری آمریکایی به میزان کمتری از این کالاها خریداری خواهند کرد.
افزایش قیمتها در داخل
به عنوان یک نتیجه، مصرفکنندگان آمریکایی با افزایش قیمتها برای محصولات مختلف رو به رو خواهند شد. به همین دلیل، تورم نیز افزایش خواهد یافت.
تأثیر تعرفههای متقابل بر ارزهای دیجیتال
اعمال تعرفههای متقابل از سوی دولتها علامتی از بیثباتی است. در نتیجه، بازارهای مالی شامل ارزهای دیجیتال نیز واکنش نشان میدهند.
نوسان بازار
اعمال تعرفه ۵۰ درصدی بر واردات چینی باعث افت قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال شد. با این حال، پس از توقف تعرفهها توسط ترامپ، وضعیت بازار به سرعت تثبیت شد.
عملیات استخراج
اجازه تعرفهها بر تجهیزات استخراج، هزینههای استخراجکنندگان را به شدت افزایش داده است. بسیاری از عملیات کوچکتر ممکن است دچار مشکلات مالی شوند و مجبور به تعطیلی شوند.
روندهای سرمایهگذاری
در دوران بحران اقتصادی، سرمایهگذاران به دنبال پناهگاههای امن هستند. ارزهای دیجیتال، از جمله بیت کوین، به عنوان محافظی در برابر مشکلات اقتصادی شناخته میشوند.
جمعبندی
تعرفههای متقابل اثرات عمیقی بر اقتصاد جهانی و صنعت ارزهای دیجیتال دارند. با وجود اینکه ممکن است این تعرفهها موجب نوسانات شدید شوند، فرصتهایی نیز برای تقویت جایگاه ارزهای دیجیتال به عنوان پناهگاههای امن فراهم میکنند. در نهایت، از این چالشها میتوان برای اثبات ارزش ارزهای دیجیتال و سیستم مالی غیرمتمرکز استفاده کرد.