همبستگی بیت کوین چگونه است؟ مقایسه آن با طلا و سهام

بارها مشاهده شده که قیمت بیت کوین به شکلی همزمان با نوسانات بازارهای مالی مانند طلا و بورس، تحرکات شدیدی را تجربه کرده است. به عنوان نمونه، در تابستان ۲۰۲۲، بازار کریپتو به همراه بازار سهام آمریکا دچار کاهش شد. دلیل این امر، پدیده‌ای به نام همبستگی بیت کوین است؛ پدیده‌ای که شناخت آن می‌تواند فرصت‌های معاملاتی سودآوری برای شما به ارمغان آورد.

در این مقاله، به توضیح همبستگی بیت کوین خواهیم پرداخت، کاربردهای آن را بررسی کرده و راه‌های استفاده از این همبستگی با طلا و سایر بازارها را بیان خواهیم کرد.

همبستگی بیت کوین چیست؟

به زبان ساده، همبستگی (Correlation) به هماهنگی نوسانات قیمت دو دارایی اشاره دارد. این هماهنگی می‌تواند هم مثبت (همبستگی مثبت) و هم منفی (همبستگی منفی) باشد. بنابراین، تعریف همبستگی بیت کوین به تعامل قیمت BTC با دارایی‌های دیگری مثل طلا، شاخص S&P، آلت کوین‌ها و حتی شاخص دلار اشاره دارد.

سرمایه‌گذاران معمولاً رفتار بیت کوین را در کنار شاخص‌های اصلی بورس بررسی می‌کنند تا الگوها یا همبستگی‌هایی که می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های معاملاتیشان مؤثر باشند را شناسایی کنند.

درک این همبستگی‌ها می‌تواند چشم‌اندازهای ارزشمندی در مورد واکنش‌های احتمالی بیت کوین در زمان نوسانات بازار سهام یا رکودهای اقتصادی ارائه دهد.

• در دوران رونق بازار سهام، قیمت بیت کوین معمولاً افزایش می‌یابد که نشان‌دهنده همبستگی مثبت آن با بازار سهام است.
• در مقابل، در بازارهای نزولی، بیت کوین ممکن است به همراهي سهام سقوط کند یا نسبت به افت بازار مقاومت کند.
• در زمان‌های عدم اطمینان اقتصادی یا فشار بازار، همبستگی بین بیت کوین و سهام معمولاً قوی‌تر می‌شود.

انواع همبستگی: مثبت، منفی، صفر

تحلیلگران و سرمایه‌گذاران از همبستگی‌های بیت کوین برای ارزیابی حس بازار و جریان‌های نقدینگی بهره‌برداری می‌کنند:

• همبستگی مثبت: زمانی به وجود می‌آید که هر دو دارایی در یک مسیر حرکت کنند. هر ضریبی بالاتر از صفر نمایانگر همبستگی مثبت است و در صورت همبستگی کامل، ضریب برابر با مثبت یک (۱+) خواهد بود، که بدان معناست که دو دارایی در یک راستا حرکت می‌کنند.
• همبستگی منفی: زمانی رخ می‌دهد که دارایی‌ها در جهت‌های مخالف حرکت کنند. با افزایش ارزش یکی، ارزش دیگری کاهش می‌یابد. همبستگی منفی با ضریبی کمتر از صفر مشخص می‌شود و در صورت همبستگی کامل منفی، ضریب برابر با منفی یک (۱-) است، یعنی دارایی‌ها به همان مقدار و در جهت‌های مخالف نوسان می‌کنند.
• همبستگی صفر: زمانی اتفاق می‌افتد که تغییرات قیمتی یک دارایی به طور کامل مستقل از تغییرات دارایی دیگر است. در این حالت، هیچ رابطه معناداری به شکل مثبت یا منفی بین دو دارایی وجود ندارد. ضریب همبستگی برابر با صفر (۰) نشان‌دهنده این است که تغییرات قیمتی یکی از دارایی‌ها هیچ تأثیر یا تطابق خاصی با تغییرات دارایی دیگر ندارد.

با اینکه همبستگی‌های کوتاه‌مدت ممکن است دچار نوسان شوند، اما همبستگی ضعیف درازمدت بیت کوین با دارایی‌های سنتی مانند ارزهای فیات یا سهام، جایگاه خاصی برای آن به عنوان یک دارایی جایگزین و غیرهمبسته ایجاد می‌کند.

این استقلال، اعتبار بیت کوین را به‌عنوان یک پوشش در برابر سیستم‌های مالی سنتی، به خصوص در زمان‌های عدم اطمینان اقتصادی، تقویت می‌کند. برای سرمایه‌گذاران، درک این همبستگی‌ها برای شناخت جایگاه بالقوه بیت کوین به‌عنوان ذخیره ارزش و ابزاری برای تنوع‌بخشی به پرتفوی‌های مدرن اهمیت دارد.

چرا درک همبستگی برای سرمایه‌گذاران اهمیت دارد؟

حس بازار نقش حیاتی‌ای در همبستگی بین بیت کوین و بازار سهام دارد. زمانی که سرمایه‌گذاران نسبت به وضعیت اقتصادی خوش‌بین هستند، تمایل به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های پرریسکتری مانند سهام و رمزارزها دارند.

درک این عوامل روان‌شناختی می‌تواند برای پیش‌بینی روندهای آینده و اتخاذ تصمیمات سرمایه‌گذاری آگاهانه بسیار حائز اهمیت باشد.

• احساسات مثبت بازار معمولاً باعث افزایش همزمان قیمت بیت کوین و سهام می‌شود.
• احساسات منفی می‌تواند به فروش گسترده در هر دو کلاس دارایی منجر شود.
• سرمایه‌گذاران ممکن است برای محافظت از سرمایه خود در برابر افت بازار سهام، به بیت کوین روی آورند.

تأثیر بر مدیریت ریسک

درک همبستگی و پایش آن در مدیریت و پوشش ریسک اهمیت زیادی دارد. واقعیت این است که سرمایه‌گذاران همیشه در پی افزایش بازده تحت کمترین ریسک هستند. به همین دلیل، نمودار بیت کوین گاهی اوقات به طور کامل هماهنگ و گاهی کاملاً معکوس با دارایی‌های معتبر و قدیمی مانند طلا حرکت می‌کند.

کمک به تنوع‌بخشی پرتفوی

برای تنوع بخشی به پورتفولیو، باید دارایی‌هایی را انتخاب کنید که همبستگی کمی با یکدیگر دارند؛ زیرا اگر دارایی‌هایی را انتخاب کنید که همبستگی بالایی با هم داشته باشند، در واقع اصل اول تنوع‌بخشی را نقض کرده‌اید.

انتخاب دارایی‌هایی با همبستگی منفی، به کاهش ریسک و سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف کمک می‌کند. به عنوان مثال، در هنگام انتخاب رمزارزها در حوزه‌های مختلف، بهتر است همبستگی کم آن دارایی با بیت کوین (که بخش عمده‌ای از پورتفوی شما را شامل می‌شود) را مد نظر قرار دهید.

سیگنال‌های رفتاری بازار از تغییرات همبستگی

با تغییر همبستگی بیت کوین نسبت به آلت کوین‌ها، طلا یا بازار سهام می‌توان اطلاعات مفیدی به دست آورد. به عنوان مثال، زمانی که قیمت بیت کوین در یک محدوده کوچک باقی مانده است، اما قیمت آلت کوین‌ها رشد می‌کند، این به معنای افزایش ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران است و می‌توان به شروع آلت سیزن امیدوار بود.

بررسی همبستگی بیت کوین با بازارهای مالی

همانطور که اشاره شد، بیت کوین با دارایی‌های مختلف همبستگی دارد. این همبستگی‌ها بسته به نوع بازار، احساسات بازارها و شرایط اقتصادی می‌توانند مثبت، منفی و یا صفر باشند. در زیر به بررسی همبستگی بیت کوین با چند بازار معتبر جهانی می‌پردازیم.

بیت کوین و سهام: S&P500 و نزدک

در چهار سال گذشته، بیت کوین به تدریج شروع کرده و حرکات شاخص S&P 500 را تقلید کرده است. در سقوط‌های شدید بازار در ژانویه ۲۰۱۸، سپتامبر ۲۰۱۸ و مارس ۲۰۲۰، قیمت بیت کوین نیز کاهش پیدا کرد.

در سه سال اخیر، موارد بیشتری از هم‌زمانی رشد بیت کوین با افزایش قیمت سهام نیز مشاهده شده است. اما بیشترین شدت همبستگی میان نمودارهای بیت کوین و بازار سهام زمانی مشخص می‌شود که قیمت سهام به شدت کاهش می‌یابد.

بیت کوین و طلا: ذخیره ارزش یا دارایی پرریسک؟

طلا از آغاز تمدن به عنوان ذخیره ارزش سرمایه شناخته شده و این باعث شده که شرکت‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و دولت‌ها همواره به دنبال خرید طلا برای تقویت دارایی‌های خود باشند.

در سال‌های اخیر، بیت کوین تلاش کرده تا خود را به‌عنوان جایگزینی بهینه‌تر از طلا برای ذخیره ارزش معرفی کند. این عامل موجب افزایش همبستگی بیت کوین و طلا در سال‌های گذشته شده است.

با این حال، بیت کوین هنوز راه زیادی تا پذیرش همگانی و رسیدن به جایگاه طلا به عنوان یک ذخیره ارزش دارد؛ چرا که هنوز هم قیمت بیت کوین در زمان‌های پرتلاطم اقتصادی و سیاسی، کاهش پیدا می‌کند و سرمایه‌گذاران به سمت خرید طلا می‌روند.

بیت کوین و دلار آمریکا

شاخص دلار آمریکا (DXY) ارزش دلار را در برابر سبدی از شش ارز عمده می‌سنجد. حرکت این شاخص تأثیر معکوسی بر بازارهای مالی به ویژه رمزارزها دارد. این بدین معناست که افزایش ارزش دلار معمولاً به خروج سرمایه از دارایی‌های پرریسک و کاهش قیمت ارزهای دیجیتال منجر می‌شود، در حالی که تضعیف دلار باعث تقویت تقاضا برای بیت کوین و همتایانش خواهد شد.

معامله‌گران با رصد همبستگی بین نمودار DXY و رمزارزها می‌توانند فرصت‌های خرید و فروش را شناسایی کرده و با بهره‌گیری از استراتژی‌های پوششی، ریسک خود را مدیریت کنند. بنابراین، پایش منظم شاخص دلار، ابزاری کلیدی برای تحلیل بیت کوین، تصمیم‌گیری و حرکت مؤثر در مسیر موفقیت پایدار بازار به شمار می‌آید.

روش تحلیل همبستگی بیت کوین

اکنون که بهتر با مفهوم همبستگی بیت کوین آشنا شدیم و می‌دانیم که چگونه می‌توان از آن در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری بهره برد، بهتر است روش تحلیل همبستگی بیت کوین را هم بیاموزیم تا بتوانیم نتایج دقیق‌تری از این داده‌ها به دست آوریم.

ضریب همبستگی چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

همان گونه که اشاره شد، همبستگی‌های بیت کوین با استفاده از ضریب همبستگی اندازه‌گیری می‌شود؛ مقداری که در بازه‌ای از منفی یک تا مثبت یک قرار دارد.

• ضریبی نزدیک به مثبت یک نشان‌دهنده همبستگی مثبت قوی است؛ به این معنی که بیت کوین و دارایی دیگر به یک سمت حرکت می‌کنند.
• ضریب نزدیک به منفی یک بیانگر همبستگی منفی قوی است؛ به این معنا که دارایی‌ها در مسیرهای مخالف حرکت می‌کنند.
• مقادیر نزدیک به صفر نشان‌دهنده عدم وجود رابطه معنادار بین این دو است.

ابزارهای ساده و رایگان برای بررسی همبستگی (CoinMetrics، TradingView)

برای بررسی و تحلیل همبستگی بین بیت کوین و دارایی‌های مختلف در تریدینگ ویو، دو روش ساده وجود دارد. روش اول، استفاده از ابزار Compare است، که با زدن دکمه «+» امکان‌پذیر است. با این کار، شما می‌توانید هر نموداری را روی نمودار بیت کوین قرار دهید و هماهنگی‌ها و ناهماهنگی‌های نمودارها را مشاهده کنید.

در روش دوم، می‌توانید ضریب همبستگی بیت کوین با هر دارایی دیگری را با کمک اندیکاتور correlation Coefficient به دست بیاورید. در این رویکرد، یک اوسیلاتور در زیر نمودار قرار می‌گیرد که بین ۱- تا ۱+ نوسان دارد و همبستگی را نمایش می‌دهد.

آیا همبستگی بیت کوین ثابت است؟

حجم بازار بیت کوین در مقایسه با بازارهای سنتی مانند طلا یا سهام، نسبتاً کوچک است و این یعنی نوسانات آن به مراتب بیشتر از این دارایی‌هاست. این ویژگی که به تدریج با رشد بازار کاهش می‌یابد، باعث می‌شود همبستگی بیت کوین نوسانات زیادی داشته باشد و نمی‌توان به طور قطع آن را برای تحلیل بازار بیت کوین استفاده کرد.

با این وجود، همبستگی بیت کوین نسبت به آلت کوین‌ها نوسان کمتری دارد، زیرا اکثر رمزارزها تحت تأثیر بیت کوین هستند و به‌طور همزمان با آن، اما با نوسان بسیار بیشتری، صعود و نزول می‌کنند.

خطاهای رایج در تحلیل همبستگی بیت کوین

در تحلیل همبستگی بیت کوین با سایر دارایی‌ها، چند خطای رایج و مهم وجود دارد که ممکن است منجر به برداشت‌های نادرست از داده‌ها و تصمیم‌گیری‌های اشتباه سرمایه‌گذاری شود.

در ادامه، این دو خطا به همراه منابع و راهکارهای اصلاح آن‌ها بررسی می‌شوند:

فرضیه همبستگی ثابت

این اشتباه زمانی روی می‌دهد که یک ضریب همبستگی ثابت (مانند میانگین در یک بازه زمانی خاص) در نظر گرفته شود و فرض شود که این رابطه در آینده نیز ثابت خواهد ماند.

از طرف دیگر، وضعیت بازار دائماً تغییر می‌کند و این یعنی نمی‌توان یک ضریب همبستگی مشخص را به عنوان مبنای رفتار بازار در آینده در نظر گرفت. برای حل این مشکلات، باید همبستگی را در بازه متحرک در نظر گرفت و به جای آن از هم‌انباشتگی (Cointegration) استفاده کرد.

اشتباه گرفتن همبستگی با رابطه علیت

گاهی اوقات یک رویداد مهم یا کاهش قیمت یک دارایی، می‌تواند موجب ترس و فروش ناگهانی در دارایی دیگر شود. به عنوان مثال، در زمان فروپاشی صرافی FTX، قیمت سولانا که جزو پروژه‌های تحت حمایت سم بنکمن-فرید بود، کاهش شدیدی را تجربه کرد که البته به کل بازار کریپتو منتج شد.

این‌گونه حوادث نشان می‌دهند که گاهی علت کاهش یک دارایی، افت قیمت دارایی دیگری است. چنین رویدادهایی نباید به‌عنوان همبستگی در نظر گرفته شود، چون همان‌طور که اشاره شد، همبستگی دارایی‌ها در زمان بحران‌ها افزایش می‌یابد.

نادیده گرفتن بُعد زمانی در تحلیل

خطای رایج دیگر، که به همان اندازه قابل توجه است، این است که همبستگی بیت کوین با دیگر دارایی‌ها به‌عنوان یک عدد ثابت و بدون در نظر گرفتن زمان در نظر گرفته می‌شود. به این معنا که تحلیلگر تنها یک ضریب را با توجه به قیمت‌ها محاسبه کرده و کار را تمام‌شده می‌پندارد.

نادیده گرفتن بُعد زمان در این تحلیل سه خطای اساسی دارد:

• داده‌های غیرایستا و رونددار: سطح قیمت‌ها معمولاً رونددار و غیرایستا هستند؛ بنابراین حتی دارایی‌هایی که به‌ظاهر نامرتبط‌اند نیز ممکن است به صورت همبسته به نظر برسند.
• وابستگی به افق زمانی: رابطه بیت کوین با دارایی‌هایی مانند سهام در کوتاه‌مدت می‌تواند کاملاً متفاوت از بلندمدت باشد.
• توجه نداشتن به پویایی پیش‌نگری: ضریب همبستگی معمولاً زمان‌دار و متقارن است و تفاوت در ترتیب واکنش بازارها را پنهان می‌کند.

چگونه از مفهوم همبستگی در تحلیل‌ و تصمیم‌گیری‌مان استفاده کنیم؟

مهم‌ترین کاربرد مفهوم همبستگی، تنوع بخشی به سبد دارایی و پوشش ریسک است. نحوه استفاده از این مفهوم در سرمایه‌گذاری به این شکل است که ابتدا، دارایی اصلی مانند بیت کوین را انتخاب کرده و بخش عمده‌ای از سرمایه‌مان را به آن اختصاص می‌دهیم.

در مرحله بعد، پیش از اختصاص سرمایه به پروژه‌های دیگر، سعی می‌کنیم پروژه‌های معتبر کریپتویی را که در بازه‌های زمانی مختلف، همبستگی کمتری نسبت به بیت کوین دارند، برگزینیم. این کار به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری کمک می‌کند و افت بهای یک دارایی، تأثیر کمتری بر دارایی دیگر خواهد داشت.

کلام پایانی

بیت کوین به عنوان یکی از جدیدترین دارایی‌های جهانی که به جمع ۱۰ دارایی برتر جهان پیوسته، حالا به حدی رسیده که می‌توان همبستگی آن با دارایی‌های مهم‌تری مانند طلا و بازار سهام را مورد بررسی و تحلیل قرار داد.

در این مقاله، تلاش بر این بود که شیوه استفاده از ضریب همبستگی بین بیت کوین و دیگر دارایی‌ها را توضیح داده و مزایای بهره‌گیری از همبستگی در سرمایه‌گذاری را مورد بحث قرار دهیم. لازم به ذکر است که استفاده از همبستگی بسته به استراتژی سرمایه‌گذاری افراد متفاوت است و نمی‌توان نسخه‌ای واحد برای همگان ارائه کرد؛ با این حال، آشنایی با این ابزار و به کارگیری آن می‌تواند تأثیر مثبتی بر نتایج معاملاتی شما داشته باشد.

حال، اگر شما نیز سوال، انتقاد یا نظری در مورد همبستگی بیت کوین و نحوه استفاده از آن دارید، لطفاً نظرات خود را با ما و دوستان‌تان درمیان بگذارید.

سوالات متداول

• آیا بیت‌ کوین همیشه با بازار سهام همبستگی دارد؟

همبستگی یک متغیر بسیار پرنوسان و پویاست که در زمان‌های مختلف تغییر می‌کند. این بدان معناست که نمی‌توان همبستگی بیت کوین با دارایی‌های مختلف را ثابت دانست.

• چطور می‌توانم همبستگی بیت‌ کوین را بررسی کنم؟

با استفاده از ابزار تریدینگ ویو و اندیکاتور Correlation Coefficient می‌توانید همبستگی بیت کوین با هر دارایی دیگری را ارزیابی کنید.

• آیا همبستگی منفی بیت‌کوین با دارایی‌ها نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری امن‌تر است؟

خیر. همبستگی منفی به معنای حرکت خلاف جهت بیت کوین با دارایی مورد نظر است و نمی‌تواند نشانه‌ای معتبر برای سرمایه‌گذاری باشد.