فورک بیت کوین چه معنایی دارد؟ نگاهی به مهم‌ترین فورک‌های این ارز دیجیتال
بیت‌کوین (Bitcoin) به‌عنوان پیشگام ارزهای دیجیتال، با پدیده‌ای به نام «فورک» (Fork) تکامل یافته است. شاید اصطلاح «فورک بیت‌کوین» در نگاه اول به معنای جدایی باشد، اما در واقع نشان‌دهنده‌ی پویایی و انعطاف‌پذیری فناوری بلاک‌چین (Blockchain) و شبکه‌های غیرمتمرکز است. این فورک‌ها گاهی به ایجاد ارزهای دیجیتال جدید منجر شده و گاهی تنها تغییراتی در ساختار پروتکل بیت‌کوین به وجود آورده‌اند.
در این مقاله به این سؤال پاسخ خواهیم داد که «فورک بیت‌کوین چیست؟» و با بررسی انواع مختلف آن‌ها، از جمله هارد فورک و سافت فورک بیت‌کوین، به تحلیل تفاوت‌های اساسی میان آن‌ها خواهیم پرداخت. همچنین نگاهی خواهیم انداخت به لیست فورک‌های مشهور بیت‌کوین، از جمله بیت‌کوین کش (Bitcoin Cash) و بیت‌کوین اس وی (Bitcoin SV).
فورک بیت‌کوین چیست؟
فورک بیت‌کوین (Bitcoin Fork) به معنای تغییر در پروتکل یا کد منبع بلاک‌چین بیت‌کوین است. این تغییرات ممکن است منجر به ایجاد نسخه‌ای جدید از بلاک‌چین شوند. فورک‌های بیت‌کوین زمانی رخ می‌دهند که اعضای جامعه توسعه‌دهندگان و کاربران بر سر تغییرات قوانین یا پروتکل اصلی به توافق نرسند. این موضوع منجر به ایجاد دو زنجیره جداگانه با قوانین متفاوت می‌شود.
- زنجیره‌ی اصلی
- زنجیره‌ای جدید با تاریخچه شبکه اصلی اما مسیر متفاوت
در این حالت، فورک‌ها به این دلیل ایجاد می‌شوند که گروهی از توسعه‌دهندگان تغییراتی در نرم‌افزار اعمال کرده و آن را اجرا کنند، ولی همه کاربران آن را نپذیرند. برخی نسخه‌ی قدیمی را ادامه داده و گروه دیگر به نسخه‌ی جدید منتقل می‌شوند و اینجا بلاک‌چین به دو شاخه تقسیم می‌شود.
تغییرات کوچک در کد بیت‌کوین، معمولاً فورک تلقی نمی‌شوند. مثلاً رفع باگ‌ها یا بهبودهای جزئی به‌طور معمول از این دسته نیستند.
انواع فورک‌های بیت‌کوین
فورک‌های بیت‌کوین به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- فورک نرم (Soft Fork)
- فورک سخت (Hard Fork)
- فورک ترکیبی (Mixed Fork)
همچنین، فورک‌های کمتر شناخته‌شده‌ای نیز وجود دارند که به دلایل مختلف نتوانسته‌اند جایگاه قابل‌توجهی در بازار پیدا کنند.
فورک نرم یا Soft Fork
فورک نرم نوعی به‌روزرسانی در پروتکل بیت‌کوین است که با نسخه‌های قبلی سازگار باقی می‌ماند. در این نوع فورک، قوانین جدید به گونه‌ای اعمال می‌شوند که نودهایی (گره‌ها) که نرم‌افزار خود را به‌روزرسانی نکرده‌اند، هنوز می‌توانند با شبکه تعامل داشته باشند.
فورک سخت یا Hard Fork
فورک سخت تغییراتی بنیادی و ناسازگار با نسخه‌های قبلی در پروتکل شبکه است. این نوع فورک برای جلوگیری از تقسیم شبکه به اجماع کامل نیاز دارد.
فورک ترکیبی یا Mixed Fork
فورک ترکیبی به‌روزرسانی‌هایی هستند که ویژگی‌های هر دو نوع فورک نرم و سخت را دارند.
معرفی مهم‌ترین فورک‌های بیت‌کوین
در ادامه به بررسی معروف‌ترین فورک‌ها که هرکدام با هدفی مشخص از زنجیره اصلی بیت‌کوین جدا شده‌اند، خواهیم پرداخت.
بیت‌کوین کش (BCH)
بیت‌کوین کش در آگوست 2017 با هدف افزایش مقیاس‌پذیری شبکه بیت‌کوین ایجاد شد.
بیت‌کوین اس وی (BSV)
بیت‌کوین اس وی در نوامبر 2018 از بیت‌کوین کش منشعب شد و به بازگشت به «چشم‌انداز اصلی ساتوشی ناکاموتو» مدعی است.
جدول مقایسه فورک‌های اصلی بیت‌کوین
در جدول زیر می‌توانید مقایسه فورک‌های اصلی بیت‌کوین را مشاهده کنید:
| نام فورک | تاریخ ایجاد | دلیل اصلی فورک | اندازه بلاک | الگوریتم استخراج | تفاوت کلیدی با بیت‌کوین |
|---|---|---|---|---|---|
| Bitcoin Cash (BCH) | آگوست 2017 | افزایش مقیاس‌پذیری و مخالفت با سگویت | 8 مگابایت | SHA-256 | بلاک بزرگ‌تر، توان پردازش بیشتر |
| Bitcoin SV (BSV) | نوامبر 2018 | اجرای «چشم‌انداز ساتوشی» | تا 128 مگابایت | SHA-256 | بلاک‌های بسیار بزرگ، حذف سگویت |
دلایل ایجاد فورک‌های بیت‌کوین
فورک‌ها در پاسخ به چالش‌های فنی و فلسفی ایجاد می‌شوند که به اختلافات در جامعه توسعه‌دهندگان و کاربران منجر می‌شود.
جمع‌بندی
فورک‌های بیت‌کوین تحولات مهمی در دنیای ارزهای دیجیتال هستند که باعث تقسیمات تکنیکی و فلسفی می‌شوند. آگاهی از فورک‌ها و تأثیرات آن‌ها بر بازار و جامعه بیت‌کوین برای سرمایه‌گذاران و فعالان این حوزه ضروری است تا از فرصت‌ها بهره‌برداری کنند و از ریسک‌ها جلوگیری نمایند.
